Υπηρετώ το Τμήμα Φυσικής του ΕΚΠΑ εδώ και 9 χρόνια, έχοντας θητεύσει άλλες 2 δεκαετίες σε διάφορα πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα της χώρας και του εξωτερικού και συνεχίζοντας να συμμετέχω ενεργά σε μεγάλες διεθνείς υποδομές με καινοτόμες προτάσεις και ερευνητικές αναζητήσεις. Παρά τα διαρκή προβλήματα που έχουν να κάνουν κυρίως με τις πολιτικές αποφάσεις για την αξιολόγηση, την αυτονομία λειτουργίας, τη χρηματοδότηση κτλ των ελληνικών πανεπιστημίων, το Τμήμα Φυσικής έχει καταφέρει –με ΠΟΛΥ κόπο είναι η αλήθεια– να βρίσκεται στην κορυφή των αντίστοιχων τμημάτων στον ελλαδικό χώρο και ευρύτερα στο χώρο της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Δεν είναι καθόλου τυχαίο. Η μεγάλη πλειοψηφία των μελών ΔΕΠ έχει γνώσεις, καινοτόμα σκέψη, και κυρίως μεράκι για πρόοδο και διασπορά της γνώσης στις νεώτερες γενιές. Το τελευταίο είναι μια πηγαία διάθεση, την οποία προσωπικά αρέσκομαι να αποδίδω στο χαρακτήρα της επιστήμης της Φυσικής και αυτών που την υπηρετούν.
Στα 9 αυτά χρόνια έχω ζήσει περιόδους ανωμαλίας, ιδιαίτερα το ακαδημαϊκό έτος 2013-2014 όπου κινητοποιήσεις φοιτητών και μερίδας εργαζομένων είχαν σαν αποτέλεσμα ένα ολόκληρο έτος να βρεθεί σε ιδιάζουσες καταστάσεις και διαρκή αναταραχή. Υπήρξαν κι άλλες τέτοιες περίοδοι, όπου κινητοποιήσεις των φοιτητών στο Τμήμα Φυσικής είχαν σαν αποτέλεσμα την καθυστέρηση των σπουδών μέσω καταλήψεων και συνεχούς διαμαρτυρίας, ίσως σε μικρότερη κλίματα από το 2013-2014, αλλά με σίγουρη επανεμφάνιση ετησίως, ιδιαίτερα γύρω από την επέτειο της 17ης Νοέμβρη και την 6η Δεκεμβρίου.
Φέτος, για πολλοστή φορά, βρισκόμαστε σε έντονη αναταραχή ήδη από την αρχή του εξαμήνου με συνεχείς καταλήψεις κάθε Πέμπτη-Παρασκευή (και μερικές φορές και Δευτέρα) με συνέπεια πολλά από τα μαθήματα να μην έχουν ολοκληρωθεί διδακτικά παρά τις φιλότιμες προσπάθειες να γίνουν αναπληρώσεις εμβόλιμα στο πρόγραμμα σπουδών, κάτι καθόλου ευκολο σε πρακτικό επίπεδο. Καθώς το τέλος του διδακτικού εξαμήνου έφτανε μετά ακριβώς τις εορτές των Χριστουγέννων, και δεδομένης της κατάστασης με την ελλιπή διδασκαλία στο σύνολο σχεδόν των μαθημάτων του χειμερινού προγράμματος σπουδών, η Γενική Συνέλευση του Τμήματος πήρε μια καθοριστική απόφαση για επέκταση του εξαμήνου και μετάθεση της εξεταστικής, ώστε να διευκολυνθούν οι εξετάσεις των φοιτητών, που είναι διαχρονικά το φλέγον ζήτημα των φοιτητών (αντί για την εξασφάλισης της ποιότητας και τη συνεχή αναβάθμιση της εκπαιδευτικής διαδικασίας).
Αντί να γίνει άμεσα αντιληπτό ότι το σύνολο των μελών ΔΕΠ του Τμήματος Φυσικής ενδιαφέρεται για όλα τα φλέγοντα ζητήματα που αφορούν τους φοιτητές, την αναβάθμιση των σπουδών, τη βελτίωση του επιπέδου τους και την παροχή σύγχρονης γνώσης μαζί με την απόκτηση δεξιοτήτων η απάντηση ήρθε σε στυλ πρακτικών Νικαράγουας του ’80. Ήρθε με τη μορφή μονοήμερης κατάληψης με τα βασικά αιτήματα να είναι τελείως άσχετα με το χαρακτήρα των φοιτητικών ζητημάτων, π.χ. η συμπαράσταση στον αγώνα των αδιόριστων καθηγητών, όσο και δίκαια να είναι, δεν έχει να κάνει με το Τμήμα Φυσικής, ούτε ουσιαστικά, αλλά σίγουρα ούτε θεσμικά. Το ίδιο και το θέμα της Λιβύης και της ελληνικής εμπλοκής. Αιτήματα που αφορούν την αλλαγή της νομοθεσίας, δεν είναι στην αρμοδιότητα του Τμήματος να αποφασίζει. Το ίδιο και για (δήθεν) αιτήματα εξωτερικής πολιτικής ή ό,τι άλλο. Τα ΑΕΙ ΔΕΝ είναι νομοθετικά ιδρύματα, ούτε φορείς συλλογικής νομοθετικής πρωτοβουλίας. Είναι ακαδημαϊκά ιδρύματα, χωρίς καν την ευελιξία να αποφασίζουν για τον αριθμό εισαχθέντων φοιτητών τους. Αυτό είναι βέβαιο ότι δεν ενδιαφέρει τα γνωστά κυκλώματα των εκπαιδευόμενων κομματικών στελεχών του μέλλοντος, τα οποία χρησιμοποιούν το Τμήμα Φυσικής ως γήπεδο προπόνησης, αδιαφορώντας παντελώς για τα παρελκόμενα. Είναι όμως το ουσιαστικό επιχείρημα εναντίον της παράλογης λογικής να προχωρά μικρή μερίδα φοιτητών σε διαρκή κατάληψη για λόγους άσχετους με τα προβλήματα που είναι σίγουρο ότι υπάρχουν στο Τμήμα Φυσικής, διαρκή ή εφήμερα ανεξαρτήτως.
Η υποκριτική στάση των φοιτητοπατέρων που κόπτονται για τα μαθήματα και τις ώρες και ό,τι άλλο ισχυρίζονται σχετικά χωρίς να έχει “βουτήξει η γλώσσα στο μυαλό” και κυρίως χωρίς κανείς από αυτούς να πατάει πόδι στις παραδόσεις είναι πολύ χαρακτηριστικό γνώρισμα των ημερών που ζούμε. Δυστυχώς, ο παραλογισμός των καταλήψεων είναι τεχνητός και κατευθυνόμενος. Και παρά τη μεγάλη αντίφαση από την οποία διαπνέεται (“κλείνω τη σχολή, ώστε να βελτιώσω την κατάσταση λειτουργίας της”) είναι μια πραγματικότητα που διαχρονικά έχει διαπιστωθεί ότι προκαλεί οπισθοδρόμηση, ταλαιπωρία στη μεγάλη μάζα των φοιτητών και καταβαράθρωση του γνωσιακού επιπέδου. Για ένα τμήμα Φυσικής και τους μελλοντικούς του αποφοίτους, αυτό είναι καθοριστικής σημασίας στη μετέπειτα ζωή τους.
An Isotopia 