Είχα προετοιμάσει στο νου μου άλλο θέμα για σήμερα, αλλάξα όμως γνώμη όταν πριν λίγο είχα το πρώτο σοβαρό περιστατικό λογοκλοπής από μεταπτυχιακή φοιτήτρια. Το περιστατικό με λίγα λόγια: Στο πλαίσιο ενός μαθήματος, οι μετατπυχιακοί φοιτητές εκτέλεσαν το σχετικό υποχρεωτικό εργαστήριο και ακολούθως έπρεπε να συγγράψουν και να παραδώσουν την εργασία τους. Τους δόθηκε πρόσθετος χρόνος ως προθεσμία κατάθεσης και έγκαιρη προειδοποίηση για την προθεσμία. Όλοι παρέδωσαν στην ώρα τους εκτός από ένα φοιτητή που επικαλούμενος “τεχνικούς” λόγους καθυστέρησε κατά μία ημέρα την παράδοση της εργασίας με ηλεκτρονική αποστολή.
Όλα καλά ως εδώ. Ήμουν έτοιμος να τη δεχτώ, όταν ανοίγοντας το ηλεκτρονικό αρχείο είδα ότι ήταν ακριβώς το ίδιο με άλλου φοιτητή. Αμφέβαλα αρχικά, αλλά επιβεβαιώθηκα άμεσα όταν είδα και το εξώφυλλο με τα στοιχεία του άλλου φοιτητή που συνέγραψε αρχικά την εργασία και προφανώς την παρέδωσε αυτούσια στο δεύτερο.
Για μένα προσωπικά δεν υπάρχει ηθικό δίλημμα. Η περίπτωση είναι ξεκάθαρη. Μηδενίζονται και οι δύο, εγκαλούνται στο γραφείο για προσωπική ενημέρωση και ενημερώνεται ο διευθυντής του προγράμματος σπουδών για το περιστατικό. Αυτό δεν είναι ούτε παράλογο, ούτε ακραίο, και φυσικά, ούτε αντιδεοντολογικό. Αυτό που με ενοχλεί όμως είναι το υπόβαθρο μιας τέτοιας συμπεριφοράς. Η λογοκλοπή (και η αντιγραφή και άλλες συμπεριφορές τέτοιου είδους) είναι σαφώς κατακριτέα. Με ενοχλεί η ελαφρότητα της αντιμετώπισης των καταστάσεων από τους φοιτητές που είναι έτοιμοι για όλα για να τα βγάλουν πέρα με τις υποχρεώσεις τους. Και με εκνευρίζει αφάνταστα η έλλειψη εντιμότητας από μερικούς και μερικές.
Η αντιμετώπιση της λογοκλοπής είναι αποκύημα της γενικότερης ελαφρότητας με την οποία αντιμετωπίζονται οι σπουδές, ιδιαίτερα στην Ελλάδα. Γενιές και γενιές έχουν εκπαιδευτεί με το σκονάκι ως λύση στις εξετάσεις. Χωρίς αισχύνη, ο κλέψας του κλέψαντος προσπαθεί να πάρει ένα χαρτί το οποίο οδηγεί σε “επαγγελματικά δικαιώματα”. Πρακτικές που καλλιεργούνται από την ίδια την κοινωνία και φαίνεται ότι δεν έχουν γιατρειά. Δεν πρέπει όμως να πούμε κάποτε: “τέρμα!” Δεν πρέπει να μάθουμε στους φοιτητές μας ότι ο κόπος τους είναι το κέρδος τους; Ότι αυτός θα τους κάνει καλύτερους ανθρώπους και επιστήμονες; Κι αν ένα μεμονωμένο περιστατικό λογοκλοπής που αποκαλύφθηκε λόγω απροσεξίας φαντάζει ασήμαντο, φανταστείτε πόσα περνούν απαρατήρητα ή με ελαφριά καρδιά από μας τους ίδιους.